Als het aankomt op blogposts over startups en venture capital lees ik zo’n beetje alles wat los en vast zit. Net als vorig jaar heb ik van de gelegenheid gebruik gemaakt om mijn leeslijst bij te werken en de beste blogposts die ik in 2016 heb gelezen in een overzicht te zetten. Ik hou van blogposts die een nieuw geluid laten horen, die gebaseerd zijn op een mooie analyse, die tastbare inzichten geven en/of die iets waardevols toevoegen aan het Nederlandse startup ecosysteem. Dit zijn mijn favoriete blogposts en artikelen van of over de Nederlandse venture capital en startup scene in 2016, in willekeurige volgorde:

State of the Dutch Tech Startup & VC Landscape
Herman Kienhuis en Ludolf Stavenga (RIVER Venture Partners) op hun website
Fijn overzicht van de Nederlandse tech startup- en venture capital-scene, inclusief VC-deals en -exits, noemenswaardige spelers, kansen en bedreigingen, naar goed voorbeeld van o.a. Point Nine Capital. Conclusie: we worden volwassen. Als we wat uitzoomen naar Europees niveau via de analyse van Atomico en Slush, dan zien we ook hier een goed vooruitzicht: “deep tech is thriving across our continent and as a result the future is going to be invented in Europe.” Mooi uitgangspunt voor 2017.

Are convertibles overvalued?
Joachim Blazer op zijn blog en StartupJuncture
Joachim heeft inmiddels een serie van waardevolle en technische blogposts geschreven over o.a. waarderingen, term sheets en cap tables, steeds met een voorbeeld in Excel uitgewerkt. Dit blog gaat over convertibles, een hybride vorm van financiering die de laatste jaren populairder lijkt geworden in Nederland. Joachim analyseert een standaard convertible met een equity deal in dezelfde fase en concludeert: convertibles zijn overgewaardeerd omdat een investeerder te weinig gecompenseerd wordt voor de risico’s. De rationale (en berekening) hierachter is dat een equity-investeerder eigenlijk een ronde eerder in stapt en dus meer risico neemt en dus een hoger verwacht rendement wil halen en dus meer aandelen opeist dan een convertible investeerder die in dezelfde fase instapt. Deze wordt namelijk alleen gecompenseerd door de discount of de valuation cap, maar dat blijkt minder dan de aandelen in een equity deal. In de conclusie mis ik wel de nuance dat de convertible investeerder nog wel een lening heeft die zijn downside (een beetje) kan afdekken, wat (ten dele) verklaart dat zijn stake relatief kleiner is. De essentie van deze blogpost is wat mij betreft dat elk financieel instrument andere kenmerken heeft en dat er niet blind moet worden gekozen voor een instrument dat misschien nu in de mode is.

The Technology Effect
Jan Andriessen (henQ) op VEECEE
Zitten we nu in een tech-bubbel en zo ja, hoe kan dat dan? Jan legt uit hoe een bubbel kan ontstaan, op basis van een wetenschappelijk artikel; het technologie-effect. Kortgezegd houd het in dat mensen grote verwachtingen hebben van technologie die ze nog niet kennen. Hoe minder ze van de technologie afweten, hoe hoger de verwachtingen. Het is in feite een psychologisch effect dat mensen nieuwe technologie koppelen aan een perceptie van succes. Maar investeerders zich hier ook door laten leiden, dan kan het gebeuren dat ze in technologie investeren waarvan ze niet begrijpen hoe het werkt puur omdat ze hoop hebben dát het werkt. En dat kan weer resulteren in investeringen die uiteindelijk niet de verwachtingen waarmaken. Het recept voor bubbels?

5 begrippen die je moet kennen als je een venture capital-deal sluit
Sjoerd Mol (Benvalor) op Sprout
Bij een venture capital-deal ligt het gevaar van informatie-asymmetrie op de loer; voor de ondernemer is het misschien zijn/ haar eerste deal maar de VC doet er zo’n 2-3 per jaar en weet dus beter hoe de hazen lopen. Om je kennispeil wat bij te schroeven heeft Sjoerd Mol met twee andere experts een boek geschreven over deal terms. In dit artikel op Sprout alvast een voorproefje, inclusief wat (vieze) trucjes die investeerders uit kunnen halen om hun belang te versterken ten koste van de ondernemers. Het hele spiekbriefje met begrippen staat overigens hier, Mol’s blogpost over liquidation preferences hier.

5 Guidelines when raising your angel seed round
Dave Dirks (EVO Venture Partners) op LinkedIn en website
En nu we de belangrijkste begrippen en bepalingen van een VC deal beter kennen, kunnen we ook gaan kijken naar de best practices. Dave Dirks geeft 5 richtlijnen die relevant zijn voor zowel ondernemers als informal investors als het aankomt op het doen van een seed-ronde en de ‘terms’ die daarbij komen kijken. 

Understanding Reasons for VC rejections – Are you a perfect fit for the VCs you’re pitching to?
Mathijs de Wit (Newion Investments) op VEECEE en StartupJuncture
Elk venture capital fonds heeft zijn eigen investeringsvoorkeuren en sweet spot. Als je je daar als startup vooraf goed in verdiept kun je gerichter in contact komen met VCs en kan dat beide partijen een hoop tijd besparen, zo betoogt Mathijs. Hij heeft natuurlijk gelijk, hoewel VCs ook een bijdrage kunnen leveren door meer (expliciet) inzicht te geven in hun investeringsvoorkeuren en sweet spots. En zelfs als het geen fit is, kunnen startups en VCs elkaar nog en hoop liefde (en hulp) bieden.

Managing Employee Performance towards the Top Level
Jan Andriessen (henQ) op VEECEE
Interessante blogpost over de best practices op het vlak van people management voor startups en scale-ups. Jan combineert hierbij de lessen die hij destilleerde uit Netflix’ cultuur (je weet wel, waar ze onbeperkt vakantiedagen hebben) en uit zijn portfoliobedrijven bij henQ. De rode draad die ik er uit haal: zorg dat je medewerkers, hoe hoog of laag ze ook in de organisatie zitten, betrokken zijn bij de missie en successen van het bedrijf en zich hier ook verantwoordelijk voor voelen. Als ze dat niet kunnen of willen kunnen ze misschien beter thuis Netflix gaan kijken of op zoek gaan naar iets anders.

Introducing and Explaining the Startup Matrix for Startup Strategies
Thomas Mensink (Golden Egg Check) op blog en StartupJuncture
Deze Startup Matrix komt uit onze Golden Egg Check koker. Het is een manier om de twee belangrijkste succesindicatoren van een startup in te kunnen visualiseren: potentie (lange termijn) en haalbaarheid (korte termijn). De Startup Matrix kan een waardevolle tool zijn om startups te helpen om een ‘Money Maker’ te worden. Strategieën hiervoor hangen namelijk af van het type startup; soms moet de potentie worden verhoogt door bijvoorbeeld het business model schaalbaarder te maken, soms moet de haalbaarheid worden vergroot door bij de time-to-market te verkorten.

Increased Competition: US VCs entering the European Tech Scene
Pieter Welten (Prime Ventures) op VEECEE
In de State of the Dutch Tech Startup & VC Landscape hierboven zagen we al dat er veel Amerikaanse VCs Nederlandse bedrijven hebben geïnvesteerd, o.a. in Catawiki, Adyen, Shapeways, WeTransfer en Bynder. Pieter van Prime Ventures merkt op dat er inderdaad een trend is van meer concurrentie uit de VS, maar dat dat mooi complementair kan werken op de Nederlandse VCs die toch vaak kleinere fondsen hebben en dus kleinere deals doen. Voor ondernemers die schermen met Amerikaanse namen als onderhandelingstactiek (of zo) heeft hij een vraag: waarom? Hij noemt vijf punten die startups zichzelf moeten afvragen om te bepalen of het überhaupt zinvol is om met een Amerikaanse VC in zee te gaan maar vooral of het echt indruk maakt om te noemen dat je er mee in gesprek bent (TL;DR nee).

Dit zijn de angel-ondernemers die investeren in NL startups
Sprout redactie op website en in magazine
Nederlandse angels staan er niet echt om bekend om daar publiekelijk over naar buiten te treden. Ze zijn er echt wel, dus het zal vast een cultureel iets zijn. Inmiddels zie ik ze ook wat vaker er voor uit komen, en is de lijst op AngelList met Nederlandse angels toegenomen. De redactie van Sprout heeft in ieder geval haar best gedaan om een overzicht te maken van de ‘poldervariant van de Paypal mafia’ en een aantal portretten (in het Sprout magazine) te maken van Nederlands informal investors. Ik hoop dat dit andere angels uit daagt om zich nadrukkelijker te roeren in de startupscene, zodat het voor startups makkelijker is om de meest relevante angels te vinden en benaderen.

The 8 Characteristics of the Perfect Startup Team
Bryan Ruiter (Golden Egg Check) op VEECEE
VCs investeren graag in startups met een ‘strong team’. Maar wat bedoelen ze daar precies mee? Bryan heeft uitgezocht welke eigenschappen – en in hoeverre – optimaal zijn voor een startup team door met investeerders, ondernemers en business development experts te praten. Hij heeft de resultaten gekwantificeerd en gevisualiseerd in grafieken. Zo kunnen we zien dat er in veel eigenschappen een optimum zit; als je bijvoorbeeld eerder een startup hebt gehad stijgt de utility, maar alles meer dan 3 of 4 eerdere startups voegt niet meer zoveel toe. Is er iemand met het perfecte team?

8 + 2 tips for startup and scaleup financial models
Nik Kalliagkopoulos (Prime Ventures) op VEECEE en StartupJuncture
Niet altijd het favoriete onderdeel van een startup: financial modeling. Wel heel nuttig om een goed model te bouwen en bij te houden om op die manier liquiditeitsproblemen aan te zien komen, je financieringsbehoefte te onderbouwen en voortgang te kunnen monitoren. Nik geeft 10 tips hoe je in Excel een goed financieel model kunt bouwen voor je startup. Dat voorkomt weer uit de lucht gegrepen hockeystickcurves.

Here’s How Founders Are Projecting Their Startups’ Growth Rate
Stefani Bozadzhieva op Equidam blog en Silicon Canals
Over die hockeystickcurves gesproken.. Stefani heeft op basis van data van waarderingstool Equidam geanalyseerd hoe die hockeysticks er nou ‘echt’ uit zien. Let op, dit zijn dus de geprojecteerde data, niet de gerealiseerde data (idee voor vervolg blogpost over 3 jaar?). Wat blijkt: startups denken gemiddeld zo’n 24 maanden nodig te hebben om tot $1 miljoen omzet te komen.

Don’t let startups drive you crazy; play to your strengths &
Competing with Incumbents – Yes, You Can!
Quintin Schevernels op Medium & Pieter Welten op VEECEE
Startups en corporates. Het is beetje het verhaal van David en de Goliath. Enerzijds zijn corporates toch veel te log om te innoveren en denken startups dat zij de reden zijn dat corporate CEO’s slecht slapen. Anderzijds hebben corporates de middelen om startups met een druk op de knop te vernietigen, als zij zich even boos zouden maken, waardoor startup CEO’s ook slecht slapen. Maar als we er even van een afstandje naar kijken, zoals Quintin en Pieter (beiden vanaf een ander perspectief) doen, dan biedt dat wellicht ruimte voor positieve energie en een betere nachtrust. Quintin legt uit dat de grootste bedreiging van corporates niet startups zijn, maar de corporates zelf. Hij raadt ze aan om te kijken naar hun sterke punten (zoals cash, klanten en kennis) en die voordelen te gebruiken om te innoveren met nieuwe producten en diensten. Pieter legt juist uit dat corporates als ze willen alles kunnen kopiëren, behalve de startup-cultuur en -mentaliteit. Dat is dan weer het grote voordeel van een startup. En misschien kunnen startups en corporates uiteindelijk zelfs samenwerken en van elkaar leren.

De blogposts die ik hierboven noem, vind ik zeer de moeite waard. Heb ik nog pareltjes gemist? Laat het me weten!

Ten opzichte van vorig jaar merk ik dat er meer te lezen is en dus te kiezen valt. Dus iedereen die een bijdrage heeft geleverd met waardevolle blogposts, inzichten, presentaties, etc. (ook al staan jullie niet in dit lijstje): top!

Ik hoop dat ik komend jaar nog meer interessante blogposts kan lezen. Ik wil dit stuk dan ook graag eindigen met een oproep aan Nederlandse startups, investeerders en overige stakeholders; deel in 2017 je kennis, inzichten en ervaringen!